Mücbir Sebep Nedir?

Mücbir sebep ifadesi, sözlük anlamı olarak istem dışı gelişen olaylar neticesinde ortaya çıkan beklenmedik ani durumları ifade eder. Birçok ticari sözleşme ve sigorta sözleşmelerinde yer almaktadır.

Grev, lokavt, sel baskını, deprem, terör hareketleri ve doğal afetler hukuken mücbir sebep olarak görülür. Hukukun temel kavramları arasında yer alan bu sebepler arasında; ölüm, iflas, hastalık ve tutukluluk gibi şahsi durumlar da yer alır. Mücbir sebeplerin ortak özelliği, oluşmasına engel olunamayan veya oluştuktan sonra durdurulmasına imkan olmayan durum, olgu veya olaylar olmalarıdır. Yaygın olarak Fransızca kökenli “force majeure” terimi ile ifade edilen mücbir haller, bugün dünya hukuk sisteminde sıkça kullanılan genel geçer kavramlar arasında yer alır.

MÜCBİR SEBEP SAYILACAK DURUMLAR NASIL BELİRLENİR?

Sigorta poliçeleri dahil birçok ticari sözleşmede mücbir sebepler kaydı bulunur. Bu sebeplerin oluşması, kişilerin ya da kurumların birbirlerine verdikleri taahhütleri yerine getirmelerini geçici bir süreyle ya da sonsuza kadar, kısmen veya tamamen ortadan kaldırır. Aynı şekilde, kanundan ya da sözleşmeden gelen hakların, kullanma aşamasında sürelerinin uzatılmasını ya da tam tersi bu hakların talep edilmesini, kullanılmasını kısmen veya tamamen ortadan kaldırabilir.

Bu kavramda esas dayanak; beklense dahi gerçekleşen olayların engellenememesi ve sonuçları karşısında kişilerin yapabilecekleri hiçbir şeyin olmamasıdır. Bu tip durumlar karşısında, hukuki anlamda nedensellik ortadan kalktığı için kişi/kurum ve sonuçlar arasında bir bağ kurulamaz. Bu durumda hukuken, kişi ve kurumların herhangi bir ihmali, kasti davranışı ya da kusuru söz konusu olmadığı için mücbir sebeplerden doğan haklarından faydalanmaları sağlanır.

SİGORTA POLİÇELERİNDE MÜCBİR SEBEP KAVRAM NASIL YER ALIR?

Sigorta poliçelerinde mücbir sebeplerin çok açık bir tanımı yapılır. Bu tanımın kapsamı dahilinde bulunan durumlar ve olaylar karşısında sigorta şirketinin herhangi bir ödeme yükümlülüğü olmadığı ifade edilir. Bazı sigorta poliçelerinde ise bu sebeplerin bir kısmı için ek teminat alma hakkı verilir. Bunun en yaygın örneği kasko poliçelerinde görülür. Çoğu kasko poliçesi; deprem, toprak kayması, çığ, sel ve su baskını gibi olayları mücbir sebep olarak görür. Aynı şekilde terör, kötü niyetli halk hareketleri, grev, lokavt ve bunlara karşı alınan önlemlerin neden olduğu durumlar da aynı şekilde değerlendirilir. Aksi belirtilmiyor ise ya da bir diğer deyiş ile ek teminat paketi düzenlenmediyse bu tip durumlarda meydana gelen zararların ödenmeyeceği belirtilir.

Bu konuda daha detaylı bilgi almak için bizi arayabilirsiniz. Size en uygun sigorta için buraya tıklayarak veya Sigortam Yanımda mobil uygulamamızı yükleyerek dolduracağınız form ile teklif alabilirsiniz.